Blog

Clean room, özellikle veri kurtarma, elektronik tamir, tıbbi üretim ve biyoteknoloji gibi hassas uygulamalarda kullanılan, partikül ve kontaminasyon seviyelerinin kontrollü tutulduğu özel odalardır. Bu odalarda hava akışı, filtreleme sistemleri ve pozitif basınç gibi unsurlar bir arada çalışarak ortamı steril ve tozsuz hale getirir.

Bu yazıda, clean room nasıl tasarlanır, hangi ekipmanlar kullanılır ve tasarımda nelere dikkat edilmelidir, adım adım ele alacağız ve mühendislik hesaplarıyla anlatacağız. Fan seçiminden HEPA filtreye, hava akımından pozitif basınca kadar her detayı elimizden geldiğince anlatmaya çalışacağız.

İlk adım, clean room’un hangi amaçla kullanılacağının net olarak tanımlanmasıdır. Örneğin:

• Veri kurtarma işlemleri için ISO 14644-1’e göre genellikle ISO Class 5–7 arası bir sınıflandırma yeterlidir.
• Medikal ve mikroelektronik üretim için daha sıkı sınıflar (ISO 4 ve altı) gerekebilir.

Sınıf belirlenirken ortamdaki maksimum partikül yoğunluğu (0.3 µm, 0.5 µm ve 1 µm boyutlarındaki partiküller için) baz alınır.

Clean room’un iç yapısı kolay temizlenebilir, elektrostatik üretmeyen ve partikül tutmayan malzemelerden oluşmalıdır. Bu örnekte mobil veri kurtarma ve adli bilişim aracımız için tasarladığımız clean room'a göre inceleme yapacağız.

• Örnek Boyut: 60×80×40 cm ölçülerinde mikro clean box tipi, küçük çaplı veri kurtarma işlemleri için idealdir.
• Malzeme Tercihi: Antistatik kaplama, paslanmaz çelik iskelet, pleksi veya temperli cam kaplama
• Çalışma Açıklığı: Ön panel, yaklaşık 20 cm yükseklikte hareketli açıklık sağlayarak operatörün el girişi için yeterli alan sunar.

---

Mini clean room’un boyutları:

• Genişlik: 60 cm
• Derinlik: 80 cm
• Yükseklik: 40 cm

Oda hacmi:

---

Ön kapakta 60x20 cm’lik bir açıklık çalışma esnasında sürekli açık kalacak. Bu açıklıktan içeriye toz girmemesi için, HEPA filtreden çıkan hava doğrudan bu bölgeye yönlendirilerek hava perdesi oluşturulacak.

Gerekli hava hızı: 0.6 m/s

---

• Laminer hava debisi: 153.6 m³/h
• Hava perdesi için debi: 259 m³/h
• Toplam:

Bu değeri karşılayabilecek fan ve filtre sistemi kullanılmalıdır.

---

• Büyük parçacıkları yakalar
• Temizlenebilir
• Düşük basınç kaybı (30–50 Pa)

G4 ön filtre, genellikle HEPA filtrelerin önüne yerleştirilen ve büyük partikülleri (toz, lif, saç, kum vb.) yakalayan ön koruma katmanıdır. Bu filtre sayesinde HEPA filtre daha uzun ömürlü olur, tıkanma süresi uzar ve sistemin toplam enerji verimliliği artar.

• Daha küçük partikülleri tutar
• HEPA'nın ömrünü uzatır
• Yaklaşık 70 Pa basınç kaybı

F7 orta filtre, G4 gibi ön filtrelerin ardından gelen ve daha küçük partikülleri (%1–10 mikron arası) yakalayabilen gelişmiş bir filtre katmanıdır. Temiz oda sistemlerinde, özellikle HEPA filtrelerin yükünü azaltmak ve ömrünü uzatmak için kritik rol oynar. Hem insan sağlığı hem de HEPA filtrenin koruma seviyesi açısından arada önemli bir geçiş sağlar.

• %99.995 verimlilik (0.3 µm partikül)
• ~250–300 Pa basınç kaybı

Toplam filtre basınç kaybı: Yaklaşık 300–350 Pa

H14 sınıfı HEPA filtre, temiz oda (clean room) ortamlarında kullanılan en hassas filtrasyon elemanıdır. 0.3 mikron boyutundaki partikülleri %99.995 verimlilikle tutarak ortam havasını neredeyse steril seviyeye getirir. Bu, özellikle veri kurtarma, mikroelektronik, biyomedikal ve ilaç üretimi gibi alanlarda kritik öneme sahiptir.

---

Üç Filtrenin Karşılaştırması (Özet Tablo)

Fan seçiminde dikkat edilmesi gereken iki temel kriter:

• Debi: En az 500 m³/h
• Basınç: En az 300 Pa

Bir clean room (temiz oda) tasarlarken doğru fan seçimi, sistemin başarısı açısından kritik mühendislik kararıdır. Fan, filtreler üzerinden havayı zorlayarak geçireceği için yalnızca yüksek debi değil, aynı zamanda yeterli basınç gücü de sağlamalıdır. 

Hava Debisi (Flow Rate – Q)

• Clean room’un iç hacmine göre gereken hava değişim sayısı (ACH) ve açık kalan alan (örn: el açıklığı gibi) göz önüne alındığında, en az 500 m³/h debiye sahip bir fan seçilmelidir.
• Bu debi, hem ortama taze ve temiz hava girişi sağlar hem de HEPA filtreden sonra çıkış yönünde laminer hava perdesi oluşturur.

Not: 60 × 80 × 40 cm’lik bir kabin yaklaşık 0.2 m³ hacme sahiptir. 500 m³/h debi, bu hacmi dakikada 40–50 kez yenileyebilecek güçtedir.

Statik Basınç (Pressure – ΔP)

• G4, F7 ve H14 filtrelerin toplam basınç kaybı yaklaşık 300–350 Pascal aralığındadır.
• Fan bu dirençle başa çıkabilecek statik basınç üretmelidir.
• Yetersiz basınç gücüne sahip bir fan seçilirse, filtreler hava geçişini kısıtlar ve sistem yetersiz hava akışı nedeniyle çalışmaz hale gelir.

Fan üretici kataloglarında genellikle "Basınç vs Debi eğrileri" (P–Q grafik) yer alır. Seçtiğiniz filtrasyon sistemine göre bu grafikten çalışma noktanızı belirleyin (örn. 500 m³/h @ 300 Pa).

Vortice CA 200 MD Kanal Fanı

• Serbest debi: 1050 m³/h
• 300 Pa’da yaklaşık 450–500 m³/h sağlayabiliyor
• Gürültü seviyesi: 47 dB(A)
• Motor gücü: 57–89 W

Bu fan, hem filtre basıncını yenebilir hem de laminer akışı ve hava perdesini destekleyebilir.

---

Pozitif basınç, dış ortamdan partikül girişini engeller. İçeride dışarıya göre yaklaşık +10–20 Pa fark yaratılmalıdır. Bu da dışarıdan hiçbir hava sızıntısı olmadan sadece filtrelenmiş havanın içeri girmesini sağlar.

• Malzeme: Antistatik iç yüzeyler, toz tutmaz ve kolay temizlenir
• Köşeler: Yuvarlatılmış tasarım, partikül birikimini engeller
• Filtre Yerleşimi: En altta G4 + F7, üstte HEPA
• Hava Akımı: Alttan üste veya arkadan öne laminer akış
• El Girişi: Sabit hava perdesi ile korunmalı

---

Ayrıca fan periyodik olarak tozdan arındırılmalı, motor rulmanları yılda 1 kez kontrol edilmelidir.

---

• UV sterilizasyon modülü eklenebilir
• İç ortam sıcaklık ve nem sensörleri ile izleme
• Hava hızı sensörleri ile periyodik kontrol
• Sessiz çalışma için fanın dışarıya monte edilmesi

---

Veri kurtarma gibi hassas işlerde başarılı olmanın yolu, iyi tasarlanmış bir mini clean room’dan geçer. Bu tasarımda kullanılan mühendislik hesapları sayesinde:

• Gereken hava debisi doğru belirlenir
• Filtre seçimi bilimsel temele dayanır
• Fan, sistem basıncını rahatça karşılar
• Dış ortamla olan etkileşim minimuma indirilir

Böylece hem daha başarılı sonuçlar elde edilir, hem de uzun ömürlü ve profesyonel bir sistem kurulmuş olur. Clean room tasarımı, sadece filtre ve fan seçmekten ibaret değildir. Hava akışı mühendisliği, ergonomi, partikül kontrolü ve basınç yönetimi gibi birçok parametre birlikte düşünülmelidir. Veri kurtarma gibi hassas işlemlerde, uygun clean room sistemi verinin güvenli kurtarılmasında kritik rol oynamaktadır.

LockBit ransomware grubu, son yıllarda siber güvenlik dünyasında adından sıkça söz ettiren, organize ve etkili bir fidye yazılımı (ransomware) topluluğudur. Temel olarak, kurumların bilgisayar sistemlerine sızarak verileri şifreleyen ve ardından şifreyi çözmek için fidye talep eden bu grup, özellikle 2020’li yıllarda saldırılarını artırarak küresel ölçekte büyük zararlara yol açmıştır.

LockBit ransomware grubu ilk olarak Eylül 2019’da siber güvenlik araştırmacıları tarafından tespit edilmiştir. Başlangıçta şifrelediği dosya uzantılarına “.abcd” uzantısı eklediği için “ABCD” fidye yazılımı olarak adlandırılan bu zararlı yazılım, kısa sürede evrilerek LockBit ismini almıştır. Grup, ilk dönemlerinde daha çok küçük ve orta ölçekli işletmeleri hedef alırken, zamanla saldırılarını büyük ölçekli kurumlara ve kritik altyapılara yöneltmiştir.

2020 yılına gelindiğinde LockBit, “Ransomware-as-a-Service” (RaaS) modelini benimseyerek faaliyetlerini genişletmiştir. Bu modelde, LockBit geliştiricileri fidye yazılımını diğer siber saldırganların kullanımına sunar ve elde edilen fidye gelirini paylaşırlardı. Bu sayede saldırıların sayısı ve çeşitliliği hızla artmıştır.

2021 yılına gelindiğinde, LockBit 2.0 sürümü piyasaya sürülmüş ve grup, şifreleme hızını artıran, tespit edilmesi daha zor hale gelen yeni teknikler geliştirmiştir. Ayrıca, mağdurları fidye ödemeye zorlamak için “double extortion” yani çifte şantaj yöntemini kullanmaya başlamışlardır. Bu yöntemde mağdurların verileri şifrelenmekle kalmaz, aynı zamanda dışarıya sızdırılırdı. Grup, talep edilen fidye ödemesi yapılmazsa verileri kamuya açıklanmakla tehdit ediyordu.

2022 ve 2023 yıllarında LockBit, LockBit 3.0 diğer adıyla LockBit Black sürümünü tanıtmış ve fidye yazılımı pazarında lider gruplardan biri haline gelmiştir. Bu sürümde, özelleştirilebilir fidye notları, daha gelişmiş anti-analiz teknikleri ve yeni saldırı vektörleri eklenmiştir. Grup, ayrıca kendi ödül programını başlatarak yazılımlarındaki açıkları bulanlara ödül vermeye başlamış ve bu alanda bir ilke imza atmıştır.

Takvimler 2024 yılını gösterdiğinde pazardaki en aktif ve en tehlikeli grup haline gelen LockBit Ransomware grubuna karşı, NCA, FBI ve Europol öncülüğünde “Operation Cronos” adı verilen büyük bir operasyon yapıldı. Bu operasyon kapsamında LockBit’in veri sızdırma sitesi ve bağlı olduğu sekiz ülkeye dağılmış 34 sunucu ele geçirildi. 14.000’den fazla yasa dışı hesap kapatıldı ve 200 kripto para hesabı donduruldu. Ayrıca, LockBit’in veri sızdırma aracı olan Stealbit de ele geçirildi.

Operasyon sırasında Polonya ve Ukrayna’da iki LockBit üyesinin tutuklandığı açıklandı. Fransa ve ABD tarafından üç uluslararası tutuklama emri ve beş iddianame hazırlandığı da belirtiliyor. Bu operasyonun en önemli sonuçlarından biri de, LockBit’in şifreleme anahtarlarının ele geçirilmesi ve mağdurlar için ücretsiz çözüm araçlarının geliştirilmesi oldu. Bu sayede birçok kurum, şifrelenen verilerine ücretsiz olarak yeniden erişim sağladı. Öte yandan bu grup için büyük bir itibar kaybıydı.

Grubun altyapısının büyük ölçüde dağıtılmış ve yedekli olması, hızlı bir şekilde yeniden organize olmalarını sağladı. Grup, kendi içinde yeniden yapılanmaya gittiğini ve LockBit 4.0 adlı yeni bir fidye yazılımı sürümüyle geri dönmeyi planladıkları hakkında Dark Web'de paylaşımlarda bulundu. Grup her ne kadar geri dönmüş olsa da hem operasyonel hem de itibar anlamında büyük kayıplar yaşadılar ve rakip gruplar pazarda daha aktif hale geldi.

29 Nisan 2025 tarihinde, LockBit büyük bir siber saldırıya maruz kaldı. Bu saldırıda, LockBit’in dark web üzerindeki yönetim paneli ele geçirildi ve grubun iç operasyonlarına dair çok sayıda hassas veri sızdırıldı. Saldırganlar, LockBit’in affiliate paneline erişerek, grubun işleyişi, kurbanlarla yapılan pazarlıklar ve affiliate ağının detayları gibi kritik bilgilere ulaştı.

Saldırının ardından, LockBit’in affiliate panelinin ana sayfası değiştirilerek, “Don’t do crime. CRIME IS BAD xoxo from Prague.” şeklinde bir mesaj bırakıldı. Bu mesajın yanı sıra, ele geçirilen MySQL veritabanının bir dökümü de yayınlandı. Bu döküm, 59975 Bitcoin cüzdan adresi, 19 Aralık 2024 - 28 Nisan 2025 arasında gerçekleşmiş 4.442 fidye pazarlık mesajı, 76 affiliate kullanıcısının bilgileri ve LockBit’in saldırı operasyonlarına dair teknik detaylar gibi önemli verileri içeriyordu.

Sızdırılan veriler, siber güvenlik araştırmacıları için LockBit’in işleyişi, affiliate yapısı ve fidye pazarlık süreçleri hakkında eşsiz bir bakış açısı sunuyor. Özellikle, LockBit’in hangi coğrafi bölgelerde daha aktif olduğu, hangi affiliate’lerin hangi kurbanlara saldırdığı ve pazarlık süreçlerinde nasıl bir yol izlediği gibi detaylar ortaya çıktı. Ayrıca, kullanıcı adları ve şifrelerin düz metin (plaintext) olarak tutulduğu da tespit edildi, bu da LockBit’in güvenlik uygulamalarındaki zayıflıkları gözler önüne serdi.

LockBit’in lideri olarak bilinen LockBitSupp, saldırıyı doğruladı fakat şifreleme anahtarları veya fidye yazılımı kaynak kodunun ele geçirilmediğini iddia etti. Bu saldırı , Operation Cronos sonrası toparlanmaya çalıştığı bir dönemde geldi ve grubun siber suç dünyasındaki itibarına ve güvenilirliğine daha da büyük bir darbe indirdi.

PC-3000 Portable Pro, veri kurtarma uzmanları için ACE Lab tarafından geliştirilmiş, taşınabilir ve güçlü bir profesyonel veri kurtarma cihazıdır. Cihaz; SATA, PATA, USB, SAS, PCIe NVMe, M.2 SSD, Intel Optane, U.2/U.3, CFexpress, SD/mSD kartlar ve RAID sistemleri de dâhil olmak üzere neredeyse tüm depolama medyalarından veri kurtarma imkânı sunar. Gelişmiş Standalone Mode, dokunmatik ekran, yeni grafik kullanıcı arayüzü, entegre osiloskop ve artırılmış bellek kapasitesi gibi yenilikçi özelliklerle saha içi ve laboratuvar içi kurtarma görevlerinde maksimum verimlilik sağlar.

PC-3000 Portable Pro, profesyonel düzeyde veri kurtarma işlemleri için tasarlanmış taşınabilir bir donanım-yazılım çözümüdür. Saha içi (on-site) ve laboratuvar içi kullanıma uygun şekilde optimize edilmiştir, böylece kritik verilerin mümkün olan en kısa sürede kurtarılmasını sağlar.

• Geliştirilmiş Standalone Mode: Yepyeni nesil bağımsız çalışma modu, bilgisayar bağlantısı olmadan raporlama ve temel onarımları yapabilme olanağı tanır.
• Dokunmatik Ekran & Yeni GUI: 100 mm çapraz dokunmatik ekran ve modern grafik kullanıcı arayüzü sayesinde işlemler sezgisel ve hızlıdır.
• Artırılmış Bellek: 2 GB RAM ve 16 MB ROM ile önceki modele oranla bellek kapasitesi iki katına çıkarılmıştır.
• Entegre Osiloskop: Fiziksel katman analizleri için yerleşik osiloskop fonksiyonu sunar.
• Güç Kaynağı ve Bağlantılar: 120 W PSU, USB 3.1 ana haberleşme arayüzü ve dört eşzamanlı port desteği mevcuttur.

• Çoklu İşletim Sistemi Uyumluluğu: Windows 10 ve 11 (x86/x64) üzerinde sorunsuz çalışır.
• Geniş Medya Desteği: SATA/PATA/USB HDD, SAS HDD/SSD, M.2 SATA/mSATA SSD, M.2 PCIe NVMe/AHCI (Apple MacBook, Intel Optane, U.2/U.3, PCIe x16, CFexpress), SD/mSD kart ve RAID sistemlerini kapsar.
• Flash Bellek ve NAND: Doğrudan chip-off kurtarma; karmaşık yığın organizasyonlarını otomatik tanıma ve okuma desteği.

• Veri Kurtarma Laboratuvarları: Yüksek kapasiteli ve karmaşık ortamları hızla analiz eder.
• Adli Bilişim: Fiziksel hasarlı disklerde adli delil çıkarımı ve analiz imkânı sunar.
• Saha İçi Müdahaleler: Bağımsız çalışma modu sayesinde olay yerinde hızlı teşhis ve veri kopyalama yapılabilir.
• Eğitim ve Sertifikasyon: ACE Lab eğitim seminerlerinde standart donanım olarak kullanılır.

Tablo: PC-3000 Portable III ve Portable Pro karşılaştırması ()

• Evrensel Medya Desteği: Neredeyse tüm depolama tiplerinden veri kurtarma imkânı.
• Hızlı Teşhis & İmaj Alma: Gelişmiş kopyalama algoritmalarıyla maksimum veri kurtarma oranı.
• Global Güvenilirlik: 140 ülkede, 20.000’den fazla uzman tarafından tercih edilir.
• Taşınabilirlik: Saha içi kurtarmada karmaşık lojistik gereksinimlerini ortadan kaldırır.

---

PC-3000 Portable Pro, saha ve laboratuvar ortamlarında veri kurtarmayı hızlı, güvenilir ve kapsamlı hale getiren endüstri standardı bir çözümdür. Yüksek performanslı donanım, kullanıcı dostu arayüz ve geniş medya desteği ile her türlü veri kaybı senaryosunda kurtarıcı rolünü üstlenir.